11 cách dạy trẻ kỹ năng sống rèn thói quen tự lập, sáng tạo tuổi mầm non

Kỹ năng sống là khả năng thích nghi, giúp mỗi chúng ta có thể đối mặt với những khó khăn và thách thức trong cuộc sống. Loại kỹ năng này được hình thành và phát triển thông qua quá trình học tập và trải nghiệm thực tế của trẻ. 

Trong bối cảnh xã hội ngày nay, kỹ năng sống trở thành tiêu chí quan trọng mà nhà trường và phụ huynh đều mong muốn trang bị cho con em mình. Điều này nhằm giúp các bé khôn lớn và phát triển tốt trong một thế giới đang liên tục thay đổi như hiện nay.

Việc phát triển kỹ năng sống cho trẻ từ sớm đóng vai trò quan trọng, đặc biệt trong quá trình hình thành và phát triển nhân cách của bé. Từ đó giúp bé rèn luyện kỹ năng sống và mang lại nhiều lợi ích, bao gồm:

• Ứng xử linh hoạt: Giúp trẻ phát triển khả năng ứng phó trước mọi tình huống.
• Thói quen tốt: Hình thành thói quen và hành vi tích cực, lành mạnh trong lối sống cũng như các mối quan hệ.
• Chăm sóc sức khỏe: Rèn luyện thói quen chăm sóc sức khỏe cho trẻ.
• Tự bảo vệ: Giúp trẻ tự bảo vệ bản thân trước những tình huống nguy hiểm.
• Tự lập: Hình thành ý thức tự lập, tự giác cho trẻ ngay từ nhỏ.
• Quản lý cảm xúc: Giúp trẻ quản lý cảm xúc và biểu đạt ý kiến, suy nghĩ của mình hợp lý.
• Đồng cảm và tôn trọng: Phát triển khả năng đồng cảm, tôn trọng và yêu thương mọi người xung quanh.
• Ý thức cộng đồng: Xây dựng ý thức cộng đồng của trẻ.
• Tính cởi mở: Hình thành tính cởi mở, giúp trẻ hòa nhập với môi trường và bạn bè.
• Kỹ năng quyết định: Phát triển kỹ năng phán đoán, cân nhắc và ra quyết đoán trong mọi tình huống.
• Kiên trì và tự tin: Tăng cường sự kiên trì và tự tin cho trẻ.
• Chất xúc tác cho thành công: Là yếu tố xúc tác hoàn hảo đối với sự thành công của trẻ trong học tập và cuộc sống.

​

Với những lý do trên, có thể thấy rằng kỹ năng sống không chỉ là một phần quan trọng trong cuộc sống hàng ngày của trẻ mà còn là chìa khóa giúp bé có thể tự bảo vệ, sống tự lập và trở thành người có ích cho cộng đồng.

Kỹ năng tự ăn uống là một trong những kỹ năng sống quan trọng mà trẻ mầm non nên học. Bên cạnh đó, các chuyên gia cũng khuyên rằng nên giáo dục sớm cho trẻ kỹ năng này. Việc trẻ tự xúc cơm và tự uống nước không chỉ khuyến khích tính tự lập mà còn phát triển bản năng sinh tồn tự nhiên của bé. Khi bé thành thạo kỹ năng ăn uống, cũng giúp ba mẹ yên tâm hơn khi họ không thể ở bên cạnh chăm sóc con. Vì vậy, từ khi trẻ 1 tuổi, ba mẹ nên tạo điều kiện để trẻ tự học ăn và tự uống nước.

Đối với trẻ mầm non, việc phát triển kỹ năng giao tiếp là vô cùng quan trọng và cần được rèn luyện từ sớm. Trẻ có kỹ năng giao tiếp tốt sẽ biết cách lắng nghe và truyền đạt thông điệp một cách chính xác. Ngoài ra, những đứa trẻ này thường rất tự tin, dễ dàng kết bạn và có sự kết nối cộng đồng rất cao.

Với các em nhỏ việc tự chăm sóc bản thân luôn cần đến sự hỗ trợ từ ba mẹ. Tuy nhiên, ngoài việc chăm sóc tốt cho bé, ba mẹ cũng nên dạy con những việc đơn giản để có thể tự chăm sóc bản thân. Một số công việc bé có thể tự làm như tự đánh răng, vệ sinh cá nhân, tự mang giày dép, tự đi ngủ, mặc quần áo, chải tóc,... Những hoạt động này không chỉ giúp trẻ phát triển tính tự lập mà còn giúp hình thành khả năng ứng phó với các vấn đề trong cuộc sống.

Ở độ tuổi mầm non, hầu hết các hoạt động trong lịch trình của bé đều do ba mẹ quyết định và tổ chức. Trẻ chưa có khả năng tự quản lý và phân bổ thời gian cho các hoạt động cá nhân. Tuy nhiên, việc học kỹ năng quản lý thời gian sẽ giúp bé cảm thấy thú vị trong các hoạt động đời sống. Ba mẹ có thể dạy trẻ những kỹ năng này bằng cách lên lịch và thực hiện đúng giờ các hoạt động như giờ ngủ, xem tivi, đọc sách, ăn uống và vui chơi.

Ứng xử là một kỹ năng sống quan trọng mà ba mẹ không nên bỏ qua trong việc giáo dục trẻ mầm non. Kỹ năng này giúp trẻ giao tiếp một cách linh hoạt và khôn khéo. Đồng thời, kỹ năng ứng xử biết từ chối giúp bé  tránh việc bắt chước những thói hư, tật xấu từ những người xung quanh. Ba mẹ có thể bắt đầu dạy trẻ kỹ năng ứng xử từ những hoạt động cơ bản như việc ăn nói lễ phép, đi thưa về gửi, chào hỏi người lớn hay tạm biệt bạn bè, nói không với những việc bé không thích.

Dạy trẻ kỹ năng sắp xếp, thu dọn đồ đạc sẽ giúp trẻ hình thành thói quen ngăn nắp và gọn gàng. Khi trẻ có thói quen này, không gian sống của bé sẽ ngăn nắp, gọn gàng hơn. Để phát triển kỹ năng này, ba mẹ có thể bắt đầu bằng cách dạy trẻ sắp xếp quần áo, thu dọn đồ chơi. Điều quan trọng, ba mẹ cần lấy mình làm gương, dạy bé mọi lúc, mọi nơi để dần hình thành thói quen của con.

Trẻ mầm non thường có tính tò mò, thích quan sát và muốn khám phá mọi thứ xung quanh. Vì vậy, một trong những kỹ năng sống cần thiết mà ba mẹ nên giúp trẻ phát triển là kỹ năng học hỏi. Để hỗ trợ bé kỹ năng này, ba mẹ có thể tạo điều kiện cho con tham gia các hoạt động bổ ích, chơi đồ chơi thông minh phù hợp với độ tuổi và thường xuyên đọc sách cùng trẻ. Ngoài ra, ba mẹ cũng nên dạy trẻ cách đặt câu hỏi, như tại sao, cái gì, và làm thế nào… để khuyến khích tinh thần tò mò và khám phá của con.

Kỹ năng tham gia giao thông an toàn vô cùng thiết thực trong cuộc sống hàng ngày của các bé. Đây là kỹ năng sống cần thiết mà trẻ mầm non thường được dạy ở các trường mẫu giáo. Ba mẹ hãy phối hợp với nhà trường, cho con thực hiện hoạt động này một cách thường xuyên. Một số kỹ năng cơ bản khi tham gia giao thông trẻ cần nắm được đó là trẻ phải đi bộ trên vỉa hè, băng qua đường khi đèn xanh và đi theo vạch dành cho người đi bộ, giơ tay xin đường…

Cuộc sống luôn tiềm ẩn những rủi ro và tai nạn khó lường. Vì vậy, việc giáo dục cho trẻ kỹ năng phòng tránh nguy hiểm là hết sức quan trọng. Ví dụ như trẻ cần biết nên tránh chơi với các đồ vật sắc nhọn, không đưa tay vào ổ điện, hạn chế tiếp xúc với các khu vực nguy hiểm như ban công hay cửa sổ ở tầng cao. Và tuyệt đối không nói chuyện với người lạ hay không nhận bất cứ vật phẩm gì. Đây đều là những điều cơ bản để trẻ có thể tự bảo vệ khỏi những tình huống nguy hiểm.

Bơi lội là một kỹ năng sống quan trọng mà ba mẹ cần trang bị cho bé từ sớm. Kỹ năng này không chỉ khích lệ trẻ tham gia hoạt động vận động, phát triển thể chất mà còn giúp nâng cao khả năng tự bảo vệ của con. Tuy nhiên, khi dạy trẻ kỹ năng bơi lội, ba mẹ cần đảm bảo lựa chọn phương pháp dạy khoa học và hạn chế tình trạng khiến trẻ bị sợ hãi trong quá trình học bơi.

Để giúp con phát triển thành người nhân hậu, giàu lòng nhân ái, ba mẹ nên hướng dẫn bé về kỹ năng chia sẻ và giúp đỡ mọi người xung quanh. Kỹ năng này có thể rèn luyện bắt đầu từ những công việc đơn giản như dọn chén bát sau khi ăn, dọn dẹp đồ đạc giúp ba mẹ, chia sẻ đồ chơi với bạn bè,... Những hành động này sẽ là những bước đầu tiên để trẻ phát triển kỹ năng chia sẻ và giúp đỡ mọi người xung quanh.

Lời kết: Trên đây là chia sẻ của Nature's Way về những phương pháp dạy trẻ kỹ năng sống giúp rèn cho bé thói quen tự lập, sáng tạo từ nhỏ. Hy vọng với chia sẻ của chúng tôi giúp các bậc phụ huynh biết thêm nhiều phương pháp nuôi dạy bé thông minh. Và đừng quên theo dõi trang tin tức của Nature’s Way để cập nhật thêm nhiều thông tin hữu ích khác nhé.